Gepubliceerd: 08 december 2019

Regentijd of toch niet                                                                                              - Panama en Costa Rica -

Cartagena is vochtig warm en benauwd. Een drukke havenstad waarbij het oude centrum dagelijks wordt overspoeld door massa’s toeristen vanaf de aanmerende cruiseschepen. Alles is hier 3 keer zo duur als in de rest van Colombia. We zijn blij dat het verschepen voorspoedig verloopt en verlaten Zuid-Amerika.

ook Colombia, woonwijk net oost van Cartagena (en wij ons maar druk maken en recyclen)

past toch perfect! 

de Toyota van Timo en Nina uit Zwitserland past er mooi bij in

deur dicht en zegel er op

Panama, een relatief klein land, bijna 2x Nederland met maar net 4 miljoen inwoners. Het wordt door de tolkosten van het Panamakanaal als voornaamste bron van inkomsten beschouwd als een welvarend land. Ook het toerisme neemt langzaam toe (waar niet ter wereld) alhoewel de stad Panama City en het achterland op het wereldberoemde Panamakanaal na weinig te bieden heeft. We moeten een dag of 5 wachten op onze camper en brengen de tijd door in Panama City, de haven in het havenstadje Colon aan de noord kant van het land waar onze camper aankomt heeft niets te bieden en de veiligheid laat te wensen over. Volgens onze reisgids kun in ruim een halve dag de “highlights” van deze tropenstad Panama City je zelf eigen maken.

hoe krijgen wij deze er weer uit (Colon Panama)

zo dus... 

dit past maar net!

Maar dan het wereldberoemde Panamakanaal, in een dag tijd kun je op een kleine “rondvaart” boot vanaf het midden naar en door het zuidelijke sluizencomplex varen. Als je het treft zoals in ons geval word je geschut samen met een groot schip. Uiteindelijk vaar je een stukje via de Pacific naar een marina om hier weer van boord te gaan. En blijkt een fantastische en interessante ervaring.

Panama maakte na het Spaanse rijk tot 1903 deel uit van de Republiek Gran Colombia, geleid door Simón Bolivar. In 1903 wordt Panama met behulp van de VS onafhankelijk. In het midden van de 19 de eeuw wordt er al een spoorlijn door de Amerikanen aangelegd om de route van oost Amerika naar west Amerika te verkorten via deze smalle centraal Amerikaanse landengte. Ze betalen hiervoor pacht aan de Colombiaanse regering. Eind 19 de eeuw in 1881 wordt onder leiding van de fransman Ferdinand Lesseps die ook het Suezkanaal heeft aangelegd een begin gemaakt met de aanleg van het Panamakanaal. In eerste instantie ontworpen zonder sluizencomplexen. Gefinancierd door een grote aandelenemissie van de opgerichte Compagnie Universelle du Canal Interocénique. Door slecht management, fraude, corruptie en de vele doden door malaria en gele koorts wordt 8 jaar later de Compagnie failliet verklaard.

Na de Panamese onafhankelijkheid wordt door de Amerikanen en Panama de overeenkomst getekend waarbij de Panamakanaalzone, een strook van 16 km breed voor eeuwig aan de VS wordt overgedragen. Onder leiding van de Amerikaan George Washington Goethals wordt het Panamakanaal aangelegd en op 15 augustus 1914 voer het stoomschip de  Ancon als eerste door het kanaal.

Voor de internationale scheepvaart is deze verbinding van groot economisch belang, in plaats van om de ruige Kaap Hoorn te varen is het veel veiliger en scheelt veel in vaartijd. De “Panamakanaalzone” wordt in de loop van de 20 ste eeuw een doorn in het oog van de Panamese overheid wat uiteindelijk na vele ongeregeldheden resulteert in de overdracht op 31 december 1999 aan de Panamakanaalautoriteiten waarbij het eindelijk weer Panamees bezit wordt.

De tolheffing wordt veruit de grootste inkomstenbron voor Panama. In 2016 is de uitbreiding van het kanaal onder leiding van het Nederlandse ingenieursbureau DHV met aan beide zijden nieuwe en veel grotere sluizencomplexen parallel aan de bestaande sluizen een feit. Dit is noodzakelijk om de megagrote schepen van nu doorgang te kunnen verlenen.

De lengte van het Panamakanaal is maar 81km, het verschil in waterniveau tussen de Grote Oceaan en de Atlantische Oceaan (Caraïbische zee) is maximaal slechts enkele meters. Door de hoogte van het Panamese land blijkt het toch noodzakelijk aan beide zijden een groot sluizencomplex te bouwen bestaande uit 3 opeenvolgende sluizen aan weerszijde om het ruim 27 meter hoogteverschil in water te overbruggen. Als waterbuffer voor het kanaal en de sluizencomplexen is via de Gatún-dam in de Chagres-rivier het kunstmatige Gatún-meer ontstaan. In het begin van de vorige eeuw is dit het grootste kunstmatige meer en stuwdam ter wereld.

grote schepen midden deel Panamakanaal

de nieuwe brug over het Pannamakanaal verbind via de Trans American Highway Zuid-Amerika met Noord-Amerika, of ligt deze grens bij de landengrens van Panama en Colombia? men is het er niet over eens

hier mogen we samen mee door de Pedro Muguel sluis en de Miraflores sluizen

dit zijn de oude sluizen 33,5 meter breed, dit schip heeft maar ongeveer 30cm speling aan beide zijden. via de treintjes die mee rijden wordt het schip via trossen vrij van de kant gehouden

de laatste twee sluizen van de drie opvolgende

van sluis twee naar drie, Miraflores sluizen 

hele nieuwe brug "Puente Atlantico" aan de noord zijde bij Colon over het Pannamakanaal, maar er is nog geen weg dus leidt het nog nergens heen....

vanaf deze brug is het sluisen complex aan de noord kant (Atlantische kant) prachtig te zien, nieuwe sluisen links en de oude rechts

Wie denkt dat je even door dit kanaal vaart heeft het goed mis, de gemiddelde wachttijd is sinds 2016 wel van 10 naar 4 dagen gereduceerd. De doorvaartijd varieert tussen de 10 en 14 uur. Het gemiddelde tolgeld is al snel 400.000 U$, de grootste containerschepen betalen tot 1,2 miljoen U$ per doorvaart, wel inclusief de verplichte sleepboten (3000U$ per/uur) en de loods. Gemiddeld varen er 16.000 schepen p/jaar (45 per/dag) met een opbrengst in 2019 van 6 miljard U$.

Sinds 2013 knijpt de overheid van Panama zich als een oude dief. De plannen voor een tweede kanaal aanleg door Nicaragua gefinancierd door een privé investeringsgroep HK Nicaragua Canal Development Investment (HKND) zal de inkomsten drastisch doen dalen. Echter de grootste Chinese investeerder van de HKND, de “multimiljonair” Wang Jing is sinds de Chinese beurs crash van 2015-2016 rond de 85% van zijn vermogen verloren en hiermee is de financieringstermijn voor de aanleg eind 2019 zonder concrete plannen verlopen.

Als we denken echt grote sluizen in het Panamakanaal te zien is dat al lang weer achterhaald. De (vooralsnog) grootste sluis ter wereld ligt voor de haven van Antwerpen. De Kieldrechtsluis meet 500 meter lang en 68 meter breed met een diepte van 17,8 meter. Inmiddels wordt in ons eigen land bij IJmuiden de grootste zeesluis ter wereld gebouwd, 500 m lang, 70 m breed en 18 m diep. Gereed in 1922.

zicht op Panama City vanaf de ingang van het Panamakanaal

Panama City vanaf de Pacific

Vrij snel verlaten Panama, het regenseizoen loopt op zijn eind helaas is er niet veel van te merken. We hebben hoosbuien van meer dan 30 uur aaneen! Panama en Costa Rica zijn tropische landen met heel veel neerslag. In de “regen” tijd van mei tot december komt de vochtige lucht van de Pacific en regent uit tegen het centrale hoogland. In de “droge” tijd komt de vochtige lucht vanuit de Atlantische Oceaan en regent weer uit tegen het centrale hoogland. Dit resulteert in heel veel neerslag het jaar rond in het hoogland gedeelte en in mindere mate aan de Caraïbische kust. Vanaf eind november moet het veel beter worden aan de Pacific zijde, helaas merken we daar noch maar weinig van.

Costa Rica het volgende land na Panama in noordelijke richting, net iets groter dan Nederland met ook ruim 4 miljoen inwoners is redelijk goed ontwikkeld. Het is voor heel veel pensionado’s uit de VS, Canada en veel Europese landen erg aantrekkelijk om zich in dit klimaat te vestigen. Niet zozeer het “weer” klimaat maar vooral het “belasting” klimaat is de hoofdreden voor hun vestiging. Het is een land zonder leger met een stabiel politiek systeem. Mede hierdoor heeft het ook veel aantrekkingskracht op toeristen. Niet dat er heel veel te zien is, door de klimaatomstandigheden is het ook niet bijzonder aantrekkelijk, aan de kust is het warm vochtig en benauwd. Veel neerslag is er in de rest van het land. Toch heeft men via parken met tropische vogeltjes, vlinders allerlei touwbruggen door de boomtoppen, abseilen enz. allemaal vermaak gecreëerd voor dikke Europese toegangsprijzen. Het blijkt maar weer dat de meeste toeristen zich willen laten vermaken in plaats van eigen initiatief in deze te tonen.

Chiquiita bananen platages in Panama

ananas in bloei

Jesus Christ lizard, ontleent zijn naam aan het feit dat hij over het water kan lopen...

We hebben het geprobeerd, de meest actieve vulkaan met een van de grootste kraters in de wereld de Poás vulcan te bezoeken zo’n 50 km noord van de hoofdstad San José. Je vindt er prachtige plaatjes van in de reisgidsen. Hiervoor moet je als buitenlander 10x de prijs voor inwoners van Costa Rica betalen en via internet je gewenste bezoektijd vastleggen. ’s Morgens vroeg is de beste tijd in verband met de bewolking, dus geboekt op de vroegst mogelijke tijd om 7 uur in de ochtend, wij zijn er klaar voor! We overnachten op een parkeerplaatsje 4 km voor de ingang. Volgens internetinformatie zijn hier mooie restaurants en bars met uitzicht op de hoofdstad San José vanaf deze 2400m hoogte. Het gebied waar het jaar rond aardbeien groeien en die hier met lekkere slagroom worden geserveerd, bij de gedachten alleen al loopt het water je in de mond. Helaas niets van dit alles, alle restaurants bars etc. blijken na 3 uur ’s middags gesloten….het is  er doodstil. Die avond begint het volledig dicht te trekken en te regenen. We staan vroeg op, het is 11 graden en het regent pijpenstelen je ziet geen hand voor ogen.  Toch maar op weg met dikke kleren aan en regenjassen binnen handbereik, de vulkaantop ligt immers 300m hoger, misschien is het daar wel beter. Laverend om omgevallen bomen en afgerukte takken door de windstoten in de afgelopen nacht gaan we op weg naar de parkeerplaats van de Poás krater Halverwege is de weg afgesloten. Volgens de regels op ons toegangskaartje moet je 10 minuten voor 7 aanwezig zijn, kom je 5 minuten te laat dan vervalt het recht op toegang, erg strikt allemaal. Pas 5 min over 7 als een 6-tal auto’s een rij heeft gevormd mogen we verder. De parkeerwacht vraagt ook nog eens bijna 5 U$ parkeergeld. Het weer is nog even beroerd. Op mijn vraag of misschien meer de constatering dat er wel niet veel te zien valt krijg ik een bevestigend antwoord van de parkeerwacht. Nee er valt niets te zien vandaag en we verwachten zeker geen verbetering. We zijn maar naar de Pacific kust gereden, hier is het weer vochtig en benauwd warm, maar tussen de buien door droog. Volgens onze weer info regent het er nu na 4 dagen nog steeds bij de Poás krater. Nicaragua, ons volgende land ligt iets gunstiger ten opzichte van de langzaam naar het zuiden wegtrekkende regentijd, we gaan maar weer eens verder. 

-- 000 --